شباهت حضرت مهدى به پیامبران
حافظ اشاراتى درباره شباهت حضرت مهدى ـ علیه السلام ـ به پیامبران
دارد. در این راستا چند نمونه از ابیاتى که به صورت پراکنده در شعر حافظ
آمده است، ذکر مى کنیم:
1. حضرت سلیمان:
گرچه شیرین دهنان پادشاهند ولى
«او سلیمان» زمانست که خاتم با اوست[16]
2. حضرت عیسى:
مژده اى دل که «مسیحا» نفسى مى آید
که از انفاس خوشش بوى کسى مى آید[17]
* * *
از روان بخشى «عیسى» نزنم پیش تو دم
زانکه در روح فزایى چو لبت ماهر نیست[18]
3 . حضرت یوسف:
«یوسف» گم گشته باز آید به کنعان غم مخور
کلبه احزان شود روزى گلستان غم مخور[19]
* * *
حافظ مکن اندیشه که آن «یوسف» مه روی
باز آید و از کلبه احزان به در آیى[20]
* * *
گفتند خلایق که تویى «یوسف ثانى»
چون نیک بدیدم به حقیقت برسیدم[21]
سیمای ظاهری حضرت مهدی علیه السلام
مهدى صاحب الزمان ـ علیه السلام ـ از معدود انسانهایى است که از
نهایت زیبایى صورت و اندام برخوردار است. تا آنجا که پیامبر ـ صلى الله
علیه و آله ـ درباره او فرموده است: «مهدى طاووس اهل بهشت است که
هاله¬اى از نور او را احاطه کرده است.»[22]
در اشعار حافظ نیز ابیاتى مشاهده مى¬شود که وى در آنها به سیما و
جمال یار پرداخته است.
نظیر دوست ندیدم اگر چه از مه و مهر
نهادم آینه ها در مقابل رخ دوست[23]
* * *
به حُسن و خلق و وفا کس به یار ما نرسد
تو را درین سخن انکار کار ما نرسد
اگر چه حسن فروشان به جلوه آمده اند
کسى «به حسن» و «ملاحت» به یار ما نرسد
هزار نقد به بازار کاینات آرند
یکى به سکه صاحب عیار ما نرسد
هزار نقش برآید زکلک صنع و یکى
به «دلپذیرى نقش نگار» ما نرسد[24]
امیرمؤمنان على ـ علیه السلام ـ فرمود: «مهدى چهره اى زیبا و موهایى
جاذب دارد که بر شانه هایش فرو ریخته و درخشندگى چهره اش بر
مشکى محاسن شریفش غلبه مى کند.»[25]
خواجه شیراز در ابیاتى درباره ظاهر و قامت یار خود مى گوید:
ننگرد دیگر به سرو اندر چمن
هر که دید آن «سرو سیم اندام» را[26]
* * *
گلعذارى زگلستان جهان ما را بس
زین چمن سایه آن «سرو روان» ما را بس[27]
امام صادق ـ علیه السلام ـ فرمودند: «مهدى ـ علیه السلام ـ راست
قامت است ولى نه در حد دراز ، چهار شانه است و سینه فراخ و پیشانى
باز دارد.»[28]
وجود خال در چهره محبوب از دیگر علایمى است که حافظ به عنوان
نشانى از سیماى نگار خود از آن یاد مى¬کند و در ابیاتى چنین بیان
مى دارد:
«خال مشکین» که بر آن عارض گندمگون است
سرّ آن دانه که شد رهزن آدم با اوست[29]
* * *
اى «روى ماه منظر» تو نو بهار حسن
«خال» و خط تو مرکز حسن و مدار حسن[30]
* * *
بر آن چشم سیه صد آفرین باد
که در عاشق کشى سحر آفرین است[31]
و در حدیثى از على ـ علیه السلام ـ چنین مى¬خوانیم: «مهدى ـ علیه
السلام ـ دیدگانی مشکى، موهایى پرپشت، چهره¬اى چون ماه تابان و
خالى بر گونه راست دارد.»[32]
بشارت آمدن
هنگام ظهور حضرت مهدى ـ علیه السلام ـ با اینکه قرنها از غیبت کبرى
گذشته است، ایشان به صورت جوان ظاهر مى شوند و گذشت زمان،
اندام زیباى او را پیر و فرسوده نمى کند. امام صادق ـ علیه السلام ـ
مى فرمایند: «از امتحانات بزرگ خداوندى است که صاحب ما به صورت
جوانى ظاهر مى شود در حالى که آنها او را پیرى کهنسال تصور مى
کنند.»[33]
حافظ شیرازى نیز با اشاره به جوانى حضرت مهدى ـ علیه السلام ـ در
زمان ظهور در غزلى چنین مى گوید:
ساقیا بیا که یار ز رخ پرده برگرفت
کار چراغ خلوتیان باز در گرفت
آن شمع سر گرفته دگر چهره برفروخت
وین «پیر سالخورده جوانى» زسر گرفت
بار غمى که خاطر ما خسته کرده بود
عیسى دمى خدا بفرستاد و برگرفت
زین قصه هفت گنبد افلاک پر صدا است
کوته نظر ببین که سخن مختصر گرفت[34]
و با ظهور حضرت مهدى ـ علیه السلام ـ درد و رنج از جهان رخت
برمى بندد و شادى و نشاط جایگزین اندوه و تشویش مى شود. در آن
هنگام حیات و زندگى راستین به زمین و اهل زمین باز مى گردد و عالم
پیر و فرسوده نیز جوان و تازه خواهد شد.
نفس باد صبا مشک فشان خواهد شد
عالم پیر دگر باره جوان خواهد شد
ارغوان جام حقیقى به سخن خواهد داد
چشم «نرگس» به «شقایق» نگران خواهد شد[35]
و در اواخر این غزل مطرح مى کند که روزى غم هجران عاشقان حضرت و
درد هجر پایان مى پذیرد و عاشقان پس از تحمل اندوه و فراق از شدت
رنجى که از بابت دورى محبوب کشیده اند، بى اختیار تا بارگاه دوست
فغان کنان پیش مى-روند.
این تطاول که کشید از غم هجران بلبل
تا سراپرده گل نعره زنان خواهد شد
ماه شعبان منه از دست قدح کاین خورشید
از نظر تا شب عید رمضان خواهد شد[36]
و مراد از خورشید، حضرت ولى عصر ـ علیه السلام ـ است که روزى ظهور
خواهد کرد
